KYOKUSHINKAI: T - KARATE REČNIK & TERMINOLOGIJA

O JAPANSKOM PISMU

Tabako geri – Udarac nogom kojim se na demonstacijama iz usta asistenta izbija cigareta

Tabi – Japanske čarape kod kojih je palac odvojen od ostalih prstiju

Tachi – Japanski tradicionalni dugi mač (prethodnik Katane) nošen za pojasom sa oštricom prema dole

Tachi / Dachi – Stav

Tachi dori – Tehnike odbrane i oduzimanja mača

Tachi makiwara – Uspravna makiwara pobodena (pričvršćena) u podlogu

Tachikata – Stavovi

Tachi oyogi – Veština plivanja u punoj ratnoj opremi

Tachi wasa (waza) / Dachi wasa (waza) – Skup tehnika stavova

Tadashii katachi – Korektna (ispravna) forma

Taekaneru – Izgubiti strpljenje

Tahou – Druga strana, u drugom pravcu (levo-desno, napred-nazad)

Tagai – Obostrano, recipročno

Tai – Telo (ljudsko)

Tai atari – Udarac telom

Tai chikara – Telesna (fizička) snaga

Taido – Borilačka umetnost zasnovana na tradiciji borenja Japana prilagođenoj modernom čoveku, osnivač Seiken Shukumine (1925–2001)

Taiho jutsu – Feudalna umetnost hapšenja (savladavanja i zarobljavanja) prekršilaca zakona

Taiiku – Fizičko vaspitanje, fizičko vežbanje

Taijutsu – Stara japanska umetnost golorukog borenja

Taikai – Takmičenje, turnir

Taikai jutsugo – Terminologija suđenja (takmičenja)

Taikaku – Telesna građa, stas, konstitucija

Taikan no hokyou undou – Core trening, trening za mišiće središnjeg dela tela: mišiće oko kukova, trbušne mišiće, mišiće leđa i ramena

Taiken – Lično iskustvo, telesna senzacija

Taikiken / Taiki shisei kempo – Japanska verzija kung fu-a, osnivać Sawai Kenichi

Tai kitai – Izvorno kineski metod jačanja celog tela u svrhu navikavanja na bol pri zadavanju, blokiranju ili zadobijanju udaraca prihvačen u mnogim karate stilovima

Taiko – Bubanj, muzički instrument koji se koristi u ceremonijama Kyokushina

Tai kuzushi – Narušavanje ravnoteže (tela)

Taikyoku – Ime koje je dao Gichin Funakoshi za skup od tri kate, najčešće se prevodi kao “prvi uzrok”

Taikyokuken – Japanski naziv za taijiquan (tai chi chuan)

Taikyoku sono ichi – Prva Taikyoku kata

Taikyoku sono ichi ura – Prva Taikyoku kata koja se izvodi kretanjem sa okretom oko prednje noge

Taikyoku sono ni – Druga Taikyoku kata

Taikyoku sono ni ura – Druga Taikyoku kata koja se izvodi kretanjem sa okretom oko prednje noge

Taikyoku sono san – Treča Taikyoku kata

Taikyoku sono san ura – Treča Taikyoku kata koja se izvodi kretanjem sa okretom oko prednje noge

Taimingu – Tajming

Taiming ga osoi – Nepravilan tajming

Tainetsu – Telesna temperatura

Tainin – Razumevanje na temelju iskustva

Tai no sen – Istovremeni napad, napad u trenutku kada “pročitamo” protivnikovu nameru da nas napadne

Taion – Temperatura tela

Taionkei – Medicinski toplomer

Tai otoshi – Tehnika ručnog bacanja u Judo-u

Tairyou – Telesna težina

Tairyoku – Fizička (telesna) snaga

Tai sabaki – Kretanje tela

Taishitsu – Konstitucija (fizička)

Taisou / Undou – Fizičke vežbe

Taito ryu – Veština samoodbrane, veoma slična aikidou

Taito ryu Taizan – Kata sa tonfama

Take – Bambus

Take bo – Motka od bambusa za borenje

Takemitsu – Bambusov mač

Take yari – Koplje od bambusa

Taki – Vodopad

Taki shugyou – Ritualno “pročišćavanje” pod mlazom vode sa vodopada

Takushu rei / Takushu zarei – Ceremonijalni naklon iz seda na petama spuštanjem otvorenih dlanova na pod

Tamashii – Duh, duša

Tambo / Tanbo – Kratak štap za borbu upotrbljavan na ostrvu Okinawa i feudalnom Japanu

Tambo jutsu / Tanbo jutsu – Umetnost borenja kratkim štapom

Tamerau – Oklevati

Tameshi – Test

Tameshigiri – Test sečenja mačem

Tameshiwari – Lomljenje tvrdih predmeta

Tameshi wasa (waza) – Skup tehnika kojima se lome tvrdi pretmeti

Ta Mo (na kineskom) / Bodhidarma / Daruma Taeshi (na japanskom) – Indijski monah osnivač zen budizma; početkom šestog veka n.e. u kineskom hramu Shaolin stvorio je sistem vežbanja koji se smatra pretečom karatea

Tan – Sprava za vežbanje slična modernom dvoručnom tegu stim što je teret od kamena postavljen na drvenu motku

Tanbo – Štap za borenje dužine 50 cm

Tanden – Donji stomak, stomak ispod pupka

Tandoku – Samostalno, singl

Tandoku dousa / Jishu geiko (keiko) – Samostalno (solo) vežbanje

Tandokukaiken – Ekskluzivni intervju

Tandoku renshuu – Samostalni (solo) trening

Tanin geiko – Vežbanje sa više napadača

Tani otoshi – Tehnika požrtovanog bacanja u Judo-u

Tannou – Žučna kesa

Tanpakushitsu – Protein

Tanren – Kaljenje, kovanje / Trenig kao proces kovanja

Tanshiki – Jednostavna forma, jednostavna tehnika

Tanshiki kumite – Borba sa ograničenim brojem tehnika (tehnike se unapred dogovore)

Tanto – Samurajski nož namenjen da se njime bode, a ne seče

Tanto dori – Tehnike odbrane od napadača naoružanog nožem

Tanto jutsu – Umetnost borenja nožem

Taryuu shiai – Takmičenje (nadmetanje) dve škole borenja različite po stilu

Taoreta aite eno kogeki – Napad na protivnika koji je pao (takmičarski prekršaj)

Taoshi waza – Skup tehnika čiščenja i bacanja

Tatakai – Bitka, borba, sukob

Tatakawazushite katsu – Pobediti bez borbe

Tatami – Podloga za pod napunjena rižinom slamom (moderni sportski tatamii se prave od savremenih materijala)

Tate – Ustani(te)!

Tate – Vertikalno, uspravno

Tate (Mae) domawashi kaiten geri – Požrtvovani udarac petom direktno prema napred okretom u skoku

Tate geri – Udarac risom stopala putanjom prema dole u vrat (brazilian kick)

Tate ken – Vertikalna pesnica

Tateki – Više napadača

Tateki geiko – Trening na kome se uvežbava odbrana od više napadača

Tateki no heihou – Strategija za borbu protiv više napadača

Tate sen – Vertikalna linija

Tate shakai – Sisten međusobnog odnosa po vertikali gde se tačno zna ko je iznad koga po statusu (sempai-kohai / sensei- sempai)

Tate tsuki (jodan, chudan, gedan) – Udarac pesnicom (Seiken) čiji je mali prst okrenut prema podu

Tatsujin – Ekspert, majstor, komplentna ličnost

Tatte – Ustanite!

Tatte kudasae – Ustanete molim vas!

Tawara gaeshi – Tehnika požrtovanog bacanja u Judo-u

Te – Ruka, šaka

Te / Bushi no te / Okinawa te – “Ruka” / “Ruka ratnika” / “Ruka Okinave”; lokalni sistem borenja na japanskom ostrvu Okinawa nastao pre uticaja kineskih borilačkih veština

Tegumi – Autohtono rvanje sa Okinave (naziv korišćen u Nahi, mutou korišćen u Tomari i Šuriju)

Teiketsuatsu – Nizak krvni pritisak

Teisoku – Udarna površin, unutrašnja ivica stopala i deo tabana bliže njoj

Teisoku soto mawashi uke – Kružni blok unutrašnjom stranom stopala putanjom spolja ka unutra

Teki – Neprijatelj, rival

Tekinokarunokkuauto – Tehnički nokaut

Tekkan – Oružje za šaku (bokser)

Tekki sono ichi – “Prva kata jahača ”, učenička kata

Tekki sono ni – “Druga kata jahača”, majstorska kata

Tekki sono san – “Treča kata jahača”, majstorska kata

Tekondoo – Tae kwon do, korejska borilačka veština-sport

Tekubi – Ručni zglob

Tekubikossetsu – Fraktura ručnog zgloba

Tembin waza – Skup tehnika “vage” u Judo-u gde se ukeovo telo vrti oko oslonca koji se nalazi ispod njegovog težišta

Tekubi taiso (undo) – Vežbe za zglobove

Tendo / Seiten – Tačka na vrhu glave (Jintai kyusho)

Tenisueruboo – Teniski lakat

Tenkai – Okret u mestu za 180º na prednjem delu stopala

Tenkan – U japanskim borilačkim veštinama označava okret oko prednjeg levog stopala u smeru kazaljki na satu ili oko zadnjeg desnog stopala u suprotnom smeru od kazaljki na satu

Tenohira – Dlan

Tenoyubi – Prst na ruci

Tenpin / Tenshitsu – Prirodni talenat

Tensai – Genije, čudo, prirodan dar

Tensho / Shotei – Koren dlana, udarna površina

Tensho – “Rotirajuće ruke”, majstorska kata

Tansuikabutsu – Ugljeni hidrat (šećer)

Tento – Tačka između vrha glave i čela (Jintai kyusho)

Tentori shiai – Eliminacioni turnir-takmičenje

Tenugui – Mala tkanina kojom se briše znoj sa lica; kendoke je stavljaju na glavu pre kacige

Tesaki – Prsti

Tessen – Lepeza napravljena od gvožđa korišćena kao oružje iznenađenja

Tessen jutsu – Umetnost borenja metalnom lepezom

Tetsu – Gvožđe

Tetsu bo – Gvozdeni štap za borenje, može bit i od drveta sa gvozdenim ojačanjem

Tetsu bo jutsu – Umetnost borenja gvozdenim štapom

Tetsuda / Herupu – Pomoć

Tetsudaite – Pomočnik, asistent

Tetsugaku – Filozofija

Tetsugakusha – Filozof

Tetsu geta – Gvozdene japanske sandale za vežbe jačanja nožnih udaraca

Tetsu yari – Koplje napravljeno od čelika

Tettsui / Kentsui – Udarna površina, zadebljani donji deo stegnute pesnice koga čini površina od korena malog prsta do početka zgloba šake

Tettsui hizo uchi – Kružni udarac dnom pesnice u telo prema napred putanjom na dole (prsti pesnice prema gore)

Tettsui komekami – Kružni udarac dnom pesnice u bočnu stranu glave (prsti pesnice prema gore)

Tettsui oroshi ganmen uchi – Udarac dnom pesnice putanjom na dole po licu (mali prst ka podu)

Tettsui yoko uchi (jodan, chudan, gedan) – Udarac dnom pesnice u stranu (prsti pesnice prema dole)

Te wasa – Skup tehnika koje se izvode rukama, u Judo-u tehnike bacanja u kojima pri izvođenju bacanja dominiraju ruke (15 tehnika)

Tinbe – Mali štit koji se koristi u kobudo-u

To / Too – 10 (deset) na japanskom

Tobi – Skok

Tobi ashi – Kretanje skokom od poda sa obe noge

Tobi geri – Udarci nogom u skoku

Tobi hiza ganmen geri – Udarac u skoku kolenom u lice

Tobi kaiten – Skok sa okretom od 180º

Tobi kake geri – Kružni udarac nogom u skoku prema napred pokretom iznutra prema spolja

Tobi mae geri – Direktan udarac nogom prema napred u skoku

Tobi mawashi geri – Kružni udrac nogom prema napred u skoku

Tobi mawashi hiza geri (jodan, chudan) – Kružni udarac u skoku kolenom prema napred

Tobi mawatte – Okret u skoku

Tobi nidan geri – Dvostruki udarac nogom u skoku

Tobi sagari – Skok u nazad, kretanje prema nazad skokom

Tobi tsuki – Udarac pesnicom u skoku

Tobi ushiro geri – Direktan udarac petom prema napred sa okretom u skoku

Tobi ushiro mawashi geri – Kružni udarac petom prema napred sa okretom u skoku

Tobi wasa (waza) – Skup tehika koje se izvode u skoku

Tobi yoko geri – Udarac u stranu bridom stopala u skoku

Tode – Forma borenja nastala na ostrvu Okinava, preteča karatea

Todome – Završni udarac

Todome wasa (waza) – Skup tehnika kojima se protivnik “završava”

Toho – Udarna površina, polukružna unutrašnja površina savijenog palca i kažiprsta

Toho uchi (jodan) – Udarac polukružnom unutrašnjom površinom savijenog kažiprsta i palca

Toire / Toiretto – Toalet

Toire ni itte mo ii desu ka – Mogu li da odem u kupatilo?

Tokei – Sat

Tokonoma – Udubljenje u zidu dojo-a (u njemu je kamidana ili neke spiritualne stvari)

Tokui – Unikatan, jedinstven

Tokui waza – Skup omiljenih tehnika

Tokui kata – Kata po slobodnom izboru na kata takmičenju

Tokushu – Poseban, specijalan, jedinstven

Tokushu geiko (keiko) – Specijalan trening

Tokkun – Intenzivan trening, specijalan trening

Tomari te – Sistem golorukog borenja nastao na severu japanskog ostrva Okinawa u mestu Tomari

Tomoe nage – Tehnika požrtovanog bacanja u Judo-u

Tonfa – Okinavljansko oružje nastalo od ručice za okretanje mlinskog kamena

Tonfa kihon sono ichi – Prva učenička kata sa tonfom

Tonfa kihon sono ni – Druga učenička kata sa tonfom

Tonfa kihon sono san – Treča učenička kata sa tonfom

To o fuite – Protresti ruke

Tora – Tigar

To rei – Naklon maču

Toreenaa – Trener

Toreeningu – Trening

Tori – Partner u dogovorenom sparingu koji vrši napad

Torimasen – Nije prihvatljivo kao poentirajuča tehnika

To te – “Kineska ruka” - sistem golorukog borenja stanovnika japanskog ostrva Okinawa nastao u periodu uticaja kineskih borilačkih veština; objedinio je prvonastale sisteme borenja Kuan fa i Shaolin kempo

Tou – Sprava za vežbanje napravljena od uvezanih stabljika bambusa u koje se udara vrhovima prstiju

Touki / Kioi – Borbeni duh

Toukiryou – Kotizacija, nadoknada za registraciju

Toukotsu – Radius, jedna od dve duge kosti podlaktice

Towel – Peškir

Tsuba – Štitnik za ruke na maču

Tsuburu / Tsumuru – Zatvoriti oči

Tsugi – Sledeći, naredni

Tsugi ashi – Klizeće kretanje prema napred, prvo se pomera zadnje pa zatim prednje stopalo

Tsuka – Rukohvat mača (katana)

Tsuka ito – Materijal koji se koristi da bi se drška mača uvezala (koža, svila,…)

Tsuka maki – Način na koji se drška mača uvezuje kožom, svilom i sl.

Tsukami – Uhvatiti, np. protivnikov kimono (takmičarski prekršaj)

Tsukami te – Uhvatiti (protivnikovu) ruku

Tsukaremashita – Ja sam umoran!

Tsukareru – Umoriti se

Tsuki / Zuki – Udarac “čelom” pesnice

Tsukiai – Asocijacija, udruženje, zajedništvo

Tsukinami shiai – Takmičenje koje se održava svakog meseca (n.p. u okviru dojo-a)

Tsukinomono / Gekkei / Getsuji – Menstruacija

Tsuki no kata – Majstorska kata, ovde reč tsuki ima značenje “sreća, uspeh”

Tsuki no kokoro – “Mesečev sjaj u vedroj noći”, princip širokog opažanja; kao što mesec u vedroj noći obasjava sve pod sobom, tako i pažnja u borbi mora biti čista i ničim ne opterećena kako bi obuhvatila protivnika u celini što omogučava kontrolu nad negovim celokupnim bićem i postupcima

Tsuki waza – Skup tehnika udaraca “čelom” pesnice

Tsukuri – U borilačkim veštinama Japana ima značenje “nameštanja” protivnika u ranjivu poziciju za naše sledeće akcije, u Judo-u to je postavljanje tela u pravilan položaj

Tsumasaki – Vrhovi nožnih prstiju

Tsumauzukase waza – U Judo-u skup tehnika bacanja gde se blokiranjem, košenjem ili metenjem ukeove noge ili stopala ne dozvoljava da sačuva ili ponovno uspostavi ravnotežu

Tsume – Nokat

Tsunagari – Veza, povezanost (između tehnika)

Tsuriai – Balans, ravnoteža

Tsuri goshi – Tehnika bočnog bacanja u Judo-u

Tsurikomi goshi – Tehnika bočnog bacanja u Judo-u

Tsuru ashi dach – Stav ždrala

Tsurugi / Ken – Japanski prav mač sa dve oštrice

Tsutomeru – Napraviti veliki napor

Tsuwamono – Vojnik, ratnik

Tsuyoi – Jak, snažan, silan

Tsuyosa – Snaga, jačina

Tsuyoshi Chitose (1898 - 1984) – Osnivač karate stila Chito ryu